Progi podatkowe 2024/2025 – ile jest progów, kogo dotyczą i jakie ulgi zastosować?

Jakie progi podatkowe obowiązują w 2024/2025 roku?

Podstawą do obliczenia podatku PIT jest dochód podatnika, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Rozliczenie podatku dochodowego PIT 2024 odbywa się na podstawie dwóch progów podatkowych:

• 12% dla dochodów do 120 000 złotych;
• 32% dla dochodów powyżej 120 000 złotych.

Drugi próg podatkowy nie ma zastosowania do wszystkich dochodów podatnika. Wyższa stawka podatku dochodowego w wysokości 32% zostanie pobrana dopiero od nadwyżki powyżej 120 000.

Warto pamiętać, że w Polsce obowiązuje kwota wolna od podatku, która w 2024 roku wynosiła 30 000 złotych. Od tej kwoty nie zapłacisz podatku. Tym samym obniżka podatku z tytułu kwoty wolnej jest stała i wynosi 3600 złotych (30 000 złotych * 0,12) – zarówno w pierwszym, jak i drugim progu podatkowym. Jeśli roczne dochody podatnika nie przekroczą wartości kwoty wolnej od podatku (np. wyniosą 20 000 złotych), ten nie zapłaci podatku w ogóle.

Zasady działania skali podatkowej wraz z progami podatkowymi 2024/2025 obrazuje poniższa tabela:

Kwota wolna od podatku to przywilej dla osób, rozliczających się na podstawie skali podatkowej. Podatnicy, którzy wybrali inne formy opodatkowania np.: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych czy w formie liniowej nie mogą korzystać z odliczenia.

Aby lepiej zrozumieć, jak działa skala podatkowa, w tym progi podatkowe i kwota wolna od podatku, warto posłużyć się przykładem:

Piotr jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W 2024 roku osiągnął dochód, który po potrąceniu składki zdrowotnej i składki na ubezpieczenia społeczne wyniósł 142 678 złotych. W tych okolicznościach podatek dochodowy wyniesie:

1. W ramach pierwszego progu podatkowego:
12% * 120 000 złotych – 3600 złotych = 10 800 złotych
2. W ramach drugiego progu podatkowego:
32% * (142 678 złotych – 120 000 złotych) = 32% * 22 678 złotych = 7256,96 złotych

Łącznie: 10 800 złotych + 7256,96 złotych = 18 056,96 złotych

Piotr musi zapłacić podatek od dochodów osiągniętych w 2024 roku w wysokości 18 056,96 złotych.

Ile trzeba zarobić netto, aby przekroczyć drugi próg podatkowy? Zależy to m.in. od formy zatrudnienia czy dostępnych ulg. Bezpieczną kwotą dla większości osób będą jednak średnie roczne zarobki w wymiarze 7,5 tysięcy złotych netto miesięcznie.

Kogo dotyczą progi podatkowe?

Progi podatkowe dotyczą osób, które rozliczają się na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Mowa tu przede wszystkim o osobach zatrudnionych na podstawie umowy o pracę oraz umów cywilnoprawnych, a także prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, o ile wybrali taką formę rozliczenia.

W przypadku umowy o pracę wynagrodzenie jest określane w kwocie brutto. Wypłata jest jednak znacznie niższa. Wszystko dlatego, że od pensji są odejmowane składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz podatek dochodowy. Aby ustalić wysokość podatku, należy obliczyć podstawę opodatkowania. W tym celu od przychodu odejmuje się składki na ubezpieczenia społeczne oraz koszty uzyskania przychodów, których wysokość w przypadku umowy o pracę wynosi co do zasady od 3 do 5,4 tysięcy złotych w skali roku i zależy m.in. od odległości zakładu pracy od miejsca zamieszkania czy liczby zawartych stosunków pracy. Następnie wystarczy przemnożyć uzyskaną podstawę opodatkowania przez odpowiednią stawkę podatku z uwzględnieniem progu podatkowego 2024/2025 uwzględniając kwotę wolną od podatku, tak jak w powyższym przykładzie.

Zasady opodatkowania umów o dzieło i umów zlecenie są podobne do tych obowiązujących w zakresie umowy o pracę, z tym zastrzeżeniem, że umowy o dzieło nie podlegają ubezpieczeniom społecznym, więc nie dochodzi do odjęcia składek ZUS. W obu przypadkach opodatkowanie odbywa się na zasadach ogólnych na podstawie skali podatkowej. Uzyskany w ramach umów cywilnoprawnych dochód łączysz z dochodami z umowy o pracę i stosujesz odpowiednio stawkę 12 albo 32%. Zastosowanie ma również kwota wolna od podatku. Zryczałtowane koszty uzyskania przychodów zarówno w przypadku umowy o dzieło, jak i umowy zlecenie, wynoszą w podstawowej stawce 20%. Jeśli w umowie dochodzi do przekazania praw autorskich, ich wysokość ulega podwyższeniu do 50%. Dzięki zwiększonym kosztom uzyskania przychodów umowy cywilnoprawne są korzystnym sposobem rozliczenia ze zleceniodawcą. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku umowy zlecenie i umowy o dzieło nie korzystasz z ochrony pracowniczej ani nie masz prawa do płatnego urlopu.

Alternatywą dla etatu i umów cywilnoprawnych jest założenie jednoosobowej działalności gospodarczej (współpraca B2B). W tym przypadku zachowujesz dużą elastyczność w zakresie wyboru formy opodatkowania. W 2025 roku do dyspozycji masz:

• skalę podatkową – stawka odpowiednio 12 i 32% – po przekroczeniu drugiego progu podatkowego (120 000 złotych) – podobnie jak w przypadku umowy o pracę i umów cywilnoprawnych – zapłacisz wyższy podatek;
• podatek liniowy – stawka 19% – zakłada taką samą stawkę podatku niezależnie od wysokości dochodów;
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – stawki od 2 do 17 procent w zależności od rodzaju działalności – obejmuje taki sam podatek niezależnie od wysokości dochodów i ponoszonych kosztów.

Przed wyborem formy opodatkowania w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej należy uwzględnić zarówno osiągane przychody, jak i koszty ich uzyskania. Jeśli masz stabilny dochód i ponosisz niskie koszty, opłacalny może się okazać ryczałt. W przypadku planowania wysokich zysków prawdopodobnie lepiej sprawdzi się podatek liniowy. Skala podatkowa jest wybierana najczęściej w przypadku wysokich kosztów i niskich zysków.