KRD - co to jest? I jak sprawdzić, czy nas tam nie ma?

Czym jest KRD?

KRD BIG S.A, czyli Krajowy Rejestr Długów, to biuro informacji gospodarczej, które gromadzi i udostępnia dane o zobowiązaniach finansowych konsumentów i przedsiębiorstw. Potoczne, lecz błędne rozwinięcie skrótu, to „krajowy rejestr dłużników”.

Chociaż nazwa sugeruje, że KRD przechowuje dane wyłącznie o niespłaconych długach, to rejestr zawiera zarówno pozytywne, jak i negatywne informacje. Dobre dotyczą terminowo spłacanych zobowiązań, a złe – nieterminowych płatności i zaległych rat. Co prawda przepisy dopuszczają zgłoszenie informacji pozytywnej, jeśli zwłoka w płatności wyniosła mniej niż 30 dni¹, aczkolwiek lepiej wystrzegać się opóźnień, które obniżają wiarygodność kredytową. Negatywne wpisy w KRD mogą być odzwierciedleniem problemów finansowych prowadzących do spirali zadłużenia.

Czym się różni KRD od BIK?

Najważniejsze różnice między KRD a BIK dotyczą podstawy prawnej, zakresu gromadzonych informacji oraz zasad ich udostępniania.

BIK (Biuro Informacji Kredytowej) zostało założone przez Związek Banków Polskich i prywatne banki na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy Prawo bankowe. To największy w Polsce zbiór danych o zobowiązaniach osób fizycznych i przedsiębiorców wobec banków, instytucji pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (m.in. o kredytach, pożyczkach i kartach kredytowych)².

Krajowy Rejestr Długów to prywatne przedsiębiorstwo, które działa na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych³, aczkolwiek powstało już w 2003 roku, czyli zanim wspomniane przepisy weszły w życie. Chociaż KRD współpracuje z bankami i firmami pożyczkowymi, to gromadzi informacje również o innych płatnościach niż BIK, m.in.:

• abonamentach telefonicznych,
• alimentach,
• kontraktach B2B,
• opłatach za wynajem mieszkania,
• składkach ubezpieczeniowych,
• subskrypcjach online,
• rachunkach za media,
• ratach leasingu,
• zakupach na raty,
• zakupach z odroczoną płatnością.

Rejestr dłużników nie uwzględnia przedawnionych długów.

Czym się różni KRD od BIG?

BIG to skrót od biura informacji gospodarczej, natomiast BIG InfoMonitor S.A. to biuro informacji gospodarczej, które należy do grupy BIK. KRD i BIG InfoMonitor S.A. przechowują pozytywne oraz negatywne informacje o różnorodnych zobowiązaniach finansowych, ale BIG InfoMonitor S.A. to jedyne biuro, które zapewnia dostęp do baz BIK oraz ZBP (Związku Banków Polskich)⁴.

Jak sprawdzić, czy jestem w bazie KRD?

Zgodnie z art. 22b ust. 3 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych sprawdzenie siebie w Krajowym Rejestrze Długów jest bezpłatne 1 raz na 6 miesięcy. Jeżeli chcesz częściej kontrolować swój profil, musisz wykupić jeden z pakietów, który pozwoli Ci na pobranie maksymalnie 4 raportów w skali roku⁵. Ta sama zasada obowiązuje w przypadku weryfikacji podmiotów, które sprawdzały Twój numer PESEL w KRD w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Jak sprawdzić KRD za darmo? Otwórz formularz rejestracyjny i podaj wymagane dane:

• imię i nazwisko,
• numer telefonu komórkowego,
• adres e-mail,
• kod pocztowy,
• kraj zamieszkania,
• PESEL.

Następnie ustal hasło i potwierdź zapoznanie się z dokumentacją. Zanim KRD udostępni Ci raport, musi potwierdzić, że jesteś osobą, za którą się podajesz. Zweryfikowanie tożsamości odbywa się za pomocą:

• symbolicznego przelewu weryfikacyjnego (1 zł brutto) z konta bankowego, które zostało założone na dane podane na etapie rejestracji,
• usługi AIS (Account Information Service), czyli autoryzacji danych z rachunku bankowego, która wymaga zalogowania się do bankowości elektronicznej. System nie zapamiętuje żadnych loginów i haseł, a proces logowania jest zabezpieczony,
• kopii ważnego dokumentu tożsamości, czyli wysyłki skanu lub zdjęcia dowodu osobistego na e-mail KRD. Kopia służy wyłącznie do celów weryfikacyjnych i jest usuwana maksymalnie w ciągu 30 dni.,

Pamiętaj, że weryfikacja na podstawie kopii dokumentu trwa dłużej w porównaniu z automatycznymi metodami. Jak pobrać raport KRD? Kiedy Krajowy Rejestr Długów potwierdzi Twoją tożsamość, zyskasz możliwość wygenerowania raportu po zalogowaniu się na konto⁶.

Jak sprawdzić kogoś w KRD?

Informacje gospodarcze o konsumentach są dostępne przede wszystkim dla banków komercyjnych, spółdzielczych, SKOK-ów, instytucji pożyczkowych oraz innych prywatnych przedsiębiorstw, np. firm leasingowych⁷, które mają upoważnienie od potencjalnych klientów i zawarły umowę o ujawnianie informacji gospodarczych z KRD.

Jak sprawdzić firmę w Krajowym Rejestrze Długów?

Sprawdzenie dowolnej firmy w KRD wymaga zamówienia analizy wiarygodności podmiotu, który nie jest konsumentem. W tym celu należy się skontaktować z KRD – telefonicznie lub za pomocą formularza. Płatny raport przedstawia m.in. informacje pozytywne i negatywne oraz ocenę wiarygodności płatniczej (scoring).

Ile kosztuje wpisanie dłużnika do KRD?

Koszt dodawania informacji o dłużnikach zależy zarówno od statusu wierzyciela (konsumenta lub firmy), jak i rodzaju abonamentu dla przedsiębiorstw. Opłata może wynosić ok. kilkudziesięciu złotych. Dodatkowy koszt, który może ponieść konsument lub firma w związku ze zgłoszeniem wpisu do KRD, dotyczy wysłania wezwania do zapłaty. Takie pismo można przygotować samodzielnie lub skorzystać z płatnego wsparcia kancelarii prawnej. Wierzyciel musi powiadomić dłużnika, że jeśli nie otrzyma zapłaty w terminie określonym na wezwaniu, przekaże jego dane do KRD i/lub innych biur informacji gospodarczej.

Kiedy można wpisać dłużnika do KRD?

Warunki wpisu dłużnika do KRD podaje ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Zgodnie z art. 14 ww. ustawy zgłoszenie konsumenta zalegającego z płatnością jest możliwe, jeśli:

• zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, np. umową o kredyt konsumencki,
• łączna kwota zaległości wynosi co najmniej 200 zł,
• dłużnik spóźnia się z uregulowaniem zobowiązania co najmniej 30 dni,
• wierzyciel wysłał listem poleconym, e-mailem lub doręczył do rąk własnych dłużnikowi wezwanie do zapłaty z ostrzeżeniem o zamiarze przekazania danych do KRD,
• upłynął co najmniej miesiąc od wysłania lub doręczenia do rąk własnych wspomnianego wezwania,
• nie minęło 6 lat od dnia wymagalności zobowiązania, czyli terminu płatności, lub stwierdzenia roszczenia przez sąd⁸.

Art. 15 ww. ustawy określa warunki wpisu dłużnika niebędącego konsumentem do KRD, czyli np. przedsiębiorcy, który nie zapłacił faktury wystawionej przez kontrahenta. Jaka jest różnica? Minimalna kwota zadłużenia, która pozwala na zgłoszenie firmy do Krajowego Rejestru Długów, wynosi 500 zł⁹.

W innych przypadkach zobowiązanie musi być stwierdzone tytułem wykonawczym i musi minąć co najmniej 14 dni od przekazania dłużnikowi ostrzeżenia o wpisie do KRD. Biuro informacji gospodarczej musi otrzymać informację z danymi organu orzekającego, datą wydania i sygnaturą tytułu wykonawczego¹⁰.

Jak wpisać dłużnika do Krajowego Rejestru Długów?

Zgłoszenie wpisu do Krajowego Rejestru Długów jest możliwe telefonicznie (pod numerem 71 747 47 50 lub 71 78 50 080) lub za pomocą formularza, w którym podaje się NIP, e-mail i numer telefonu (niezbędny do zamówienia rozmowy z konsultantem). Jeżeli masz założone konto w systemie KRD, możesz zgłosić dłużnika online.

Jak długo widnieje wpis w KRD?

KRD usuwa informacje gospodarcze po upływie 3 lat od ich ostatniej aktualizacji i nie później niż po upływie 10 lat od ich otrzymania. Jeśli wierzyciel wcześniej zgłosi, że dłużnik spłacił należność, Krajowy Rejestr Długów musi zaktualizować wpis w ciągu 7 dni od otrzymania tej informacji. Ponadto KRD wykreśla wpisy na podstawie uzasadnionej informacji o nieistnieniu lub wygaśnięciu zobowiązania.

Inne przypadki wcześniejszego usuwania wpisów, np. zgłoszonych przez wierzyciela, który trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej, są podane w art. 31 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Jak usunąć wpis w KRD?

Ile czasu musi upłynąć, aby KRD usunął negatywne wpisy z bazy? To zależy przede wszystkim od przekazania informacji o otrzymaniu płatności przez wierzyciela. KRD aktualizuje informacje gospodarcze w ciągu 7 dni od dnia dostarczenia wniosku. Wierzyciel powinien go złożyć w ciągu 14 dni od dnia, w którym dowiedział się o uregulowaniu długu.

Co zrobić, gdy wierzyciel nie wywiąże się z obowiązku? Dłużnik, który zauważy nieaktualne, niekompletne lub nieprawdziwe dane w rejestrze, może wnieść sprzeciw do KRD, aby usunąć wpis. Co ważne, musi dysponować dokumentami, które potwierdzają np. spłatę zadłużenia. Krajowy Rejestr Długów wstrzyma ujawnianie informacji gospodarczej objętej sprzeciwem do 30 dni, przy czym ten okres może się wydłużyć do 45 dni. W tym czasie KRD może się zwrócić do obu stron po dodatkowe wyjaśnienia. Wierzyciel, który nie dopilnował obowiązku, naraża się na karę grzywny do 30 000 zł.

Wykreślona informacja negatywna przekształca się w archiwalną. Krajowy Rejestr Długów przechowuje takie dane przez maksymalnie 10 lat od dnia ich zarchiwizowania, ale wyłącznie w celach statystycznych. Nie są one udostępniane ani konsumentom, ani przedsiębiorcom weryfikującym inne podmioty.

Czy KRD wysyła e-maile lub listy?

Tak, wierzyciel może zlecić KRD powiadomienie o wpisaniu dłużnika do rejestru w ramach usługi wspierającej windykację. Jeśli chcesz, aby Krajowy Rejestr Długów powiadamiał Cię e-mailowo o nowych wpisach w bazie lub zapytaniach o Twoją historię zobowiązań finansowych, musisz wykupić odpowiednią usługę.

Jakie usługi w KRD są płatne, a jakie darmowe?

Sprawdzenie informacji w KRD jest darmowe dla konsumentów weryfikujących wpisy i rejestr zapytań maksymalnie 1 raz na 6 miesięcy. Kolejne raporty dla osób fizycznych są płatne według cennika Krajowego Rejestru Długów. Jeśli podmiot, który chce sprawdzić wpisy i rejestr zapytań, nie jest osobą fizyczną, musi wnieść opłatę za raport. Stawka nie może przekroczyć 0,5 proc. aktualnego minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Dodatkowe usługi świadczone przez Krajowy Rejestr Długów są płatne, np.:

• analizy wiarygodności płatniczej kontrahenta z oszacowaniem limitu kupieckiego,
• całodobowy monitoring własnej firmy lub innych podmiotów pod kątem wpisania do rejestru, wykreślenia z bazy czy zaktualizowania informacji,
• wsparcie procesu windykacji za pomocą m.in. wysyłki powiadomienia o wpisaniu dłużnika do KRD,
• wysyłanie powiadomień o weryfikacji numeru PESEL klienta w bazie KRD.

Czy Provident sprawdza KRD?

Tak, Provident sprawdza klientów ubiegających się o pożyczkę lub kartę kredytową w Krajowym Rejestrze Długów. Weryfikujemy informacje o przeszłych i aktualnych zobowiązaniach pożyczkobiorców w ramach oceny wiarygodności kredytowej. Pamiętaj, że odpowiedzialne instytucje finansowe nie udzielają pożyczek bez BIK i KRD. Wyrażenie zgody na sprawdzenie, czy jesteś w KRD, jest obowiązkowe przed złożeniem wniosku o finansowanie. Korzystamy także z innych zewnętrznych baz danych:

• Biura Informacji Kredytowej,
• Krajowego Biuro Informacji Gospodarczej S.A.,
• ERIF Biura Informacji Gospodarczej S.A.,
• Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A.

Ponadto Provident należy do FWWI (Forum Wiarygodnej Wymiany Informacji) i PWIP (Platformy Wymiany Informacji Pożyczkowej), które umożliwiają kredytodawcom oraz pożyczkodawcom bezpieczną wymianę informacji o wnioskach i umowach klientów.

Źródła:
1. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/udostepnianie-informacji-gospodarczych-i-wymiana-danych-17618820/art-18
2. https://www.bik.pl/jak-dzialamy
3. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20100810530
4. https://www.big.pl/o-nas
5. https://konsument.krd.pl/
6. https://konsument.krd.pl/faq
7. https://dks.krd.pl/oferta/b2b2c/oferta-krd/sprawdzenie-konsumentow
8. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/udostepnianie-informacji-gospodarczych-i-wymiana-danych-17618820/art-14
9. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/udostepnianie-informacji-gospodarczych-i-wymiana-danych-17618820/art-15
10. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/udostepnianie-informacji-gospodarczych-i-wymiana-danych-17618820/art-16