Kiedy przedawniają się długi? Sprawdź co mówią przepisy!
Kwestia przedawnienia długów poruszona została w przepisach Kodeksu cywilnego (Dz.U.2018.0.1025 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r.). To tam zawarte zostały informacje na temat terminów przedawnienia roszczeń. Zgodnie z przepisami dłużnik może skorzystać z prawa do uchylenia się od spłaty. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby do tego doszło? I bardzo ważne pytanie: ile lat musi minąć do przedawnienia długu?
Przedawnienie długu – co oznacza?
Nie jest prawdą, że zaległości znikają. Istnieją one dopóty, dopóki nie zostaną spłacone. Ma miejsce jednak ich przedawnienie, chodzi o to, że po pewnym czasie nie można dochodzić ich spłaty przed sądem. Wówczas konsument może uchylić się od spłaty przedawnionego roszczenia (Art. 117 KC). Wyjątkiem od tej sytuacji jest ta, w której dłużnik sam zrzeknie się prawa zarzutu przedawnienia, czyli wyrazi wolę uregulowania roszczenia pomimo, iż jest już ono przedawnione. Dłużnik może zrzec się zarzutu przedawnienia dopiero po upływie terminu przedawnienia, nieskuteczne jest zrzeczenie się przedawnienia „w przyszłości”.
Dług przedawniony – czy nie jest do odzyskania?
Jak się okazuje, przedawnienie długu skutkuje tym, że wierzyciel nie może domagać się zapłaty swoich należności na drodze przymusowej realizacji (sądownie czy egzekucyjnie). Zobowiązanie nadal istnieje, ale przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne. Dlatego powinien mieć on świadomość terminów przedawnienia i dążyć do tego, aby nie zostały one przekroczone. Jest kilka sposobów na to, aby zastopować ten czas i uruchomić bieg procedury od początku. Wystarczy chociażby wszcząć mediacje albo złożyć pozew przed sądem.
Liczenie na brak reakcji ze strony wierzyciela, uchylanie się od zapłaty nie jest najlepszym rozwiązaniem. Tego rodzaju sprawa może zostać skierowana do sądu. A to wiąże się zazwyczaj z tym, że zostaną naliczone dodatkowe opłaty, zostanie też przerwany bieg przedawnienia. Inne zdarzenia przerywające bieg przedawnienia to m.in. ugoda, uznanie długu, każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do egzekwowania roszczeń.
Podstawowe terminy przedawnień – co mówi Kodeks cywilny?
W przepisach prawnych wymienione zostały dwa podstawowe terminy przedawnienia długów. Krótszy, wynoszący jedynie 3 lata związany jest z roszczeniami z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, jak również z roszczeniami o świadczenia okresowe (np. zapłata czynszu najmu). Drugi, dłuższy, wynosi 6 lat i dotyczy roszczeń majątkowych, bądź roszczeń stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu.
Ponadto istnieje grupa roszczeń, które mają krótsze terminy przedawnienia. Dla przykładu można tu wymienić: mandat (1 rok), roszczenia z tytułu dokonanej dostawy (2 lata), czy roszczenia z tytułu umowy o dzieło (2 lata od dnia oddania dzieła). Warto mieć świadomość tych terminów, bez względu na to, po której stronie się znajdujemy.
Istnieją też roszczenia mające na podstawie odrębnych przepisów dłuższe terminy przedawnienia, niż określone w przepisach ogólnych Kodeksu cywilnego o przedawnieniu. Najdłuższym terminem przedawnienia w polskim prawie jest dwudziestoletni termin dla roszczeń wynikających z popełnionego przestępstwa, który został określony w art. 4421 § 2 Kodeksu cywilnego.
