Jak sprawdzić i obliczyć zdolność kredytową?

Zanim weźmiesz kredyt. To musisz wiedzieć

Kredyt gotówkowy lub pożyczka to bardzo przydatne narzędzia, które są w zasięgu naszej ręki zawsze, gdy potrzebujemy dodatkowej gotówki. Opcja pożyczania od rodziny lub przyjaciół może skończyć się kłótnią lub pogorszeniem wzajemnych stosunków. Lepiej zatem tego unikać i korzystać z niezależnego, sprawdzonego źródła finansowania. Narzędzia finansowe to świetna opcja, której nie należy się obawiać. Wystarczy poznać dobrze zasady, na jakich funkcjonują, by umiejętnie się nimi posługiwać.

Zanim udamy się po pożyczkę lub kredyt, warto wiedzieć, o co możemy zostać zapytani. Nasz cel finansowy zazwyczaj nie jest istotny, dodatkowych środków możemy potrzebować z różnych powodów. Remont łazienki, zepsuta pralka, a może wyjazd na wakacje? Każdy powód jest dobry i nikomu nie musimy go tłumaczyć! Warto jednak wiedzieć, że podczas starania się o kredyt, bank może wymagać od nas określenia celu przyznania pieniędzy. Inaczej jest w przypadku pożyczki – tu pożyczamy, na co tylko chcemy. Pytania, których możemy się spodziewać mogą dotyczyć również:

• wysokości potrzebnej kwoty;
• dochodów;
• danych osobistych jak np. stan cywilny.

Ponadto instytucja udzielająca pożyczki lub kredytu sprawdzi naszą zdolność kredytową.

Czym jest zdolność kredytowa?

Najprościej tłumacząc, dla instytucji finansowej zdolność kredytowa to ocena możliwości finansowych każdego klienta. Polega ona przede wszystkim na weryfikacji czy stać nas na kolejne obciążenie finansowe biorąc pod uwagę:

• uzyskiwane przez nas dochody;
• miesięczne koszty utrzymania, do których zaliczamy czynsz, opłaty za media itp.;
• aktualne zadłużenie, tu pod uwagę brane są np. spłacane kredyty, zadłużenie na kartach kredytowych, limity, poręczone kredyty itp.

Dochody porównywane są z realnymi wydatkami – tak, by sprawdzić, czy stać nas na kolejne zobowiązanie.

Poza badaniem zdolności kredytowej banki i instytucje pożyczkowe dokonują oceny wiarygodności kredytowej czyli sprawdzają dane, które mogą mieć wpływ na regularne spłacanie długów. Bierze się zatem pod uwagę:

• wiek, stan cywilny, osoby na utrzymaniu, status zamieszkania, majątek, wykształcenie, zawód, rodzaj umowy o pracę;
• historia kredytowa, która ma pokazać, czy rzetelnie spłaciliśmy wszystkie dotychczasowe zobowiązania.

Podczas weryfikacji kredytowej instytucja finansowa pobiera raport BIK, który zawiera wszystkie dane dotyczące naszej przeszłości finansowej. Podobny raport możemy też wygenerować samodzielnie. Jak obliczyć swoją zdolność kredytową, by nie dać się zaskoczyć? Czy jest to w ogóle możliwe?

Czym jest raport BIK?

Raport BIK (Biuro Informacji Kredytowej) to podsumowanie naszej historii kredytowej wraz z wszystkimi zobowiązaniami finansowymi, jakie posiadamy lub posiadaliśmy w przeszłości. Co dokładnie zawarte jest w takim raporcie?

• historia płatności naszych zobowiązań kredytowych takich jak kredyty, pożyczki czy karty kredytowe;
• scoring, czyli ocena punktowa BIK;
• wskaźnik spłacalności BIK, czyli informacja czy terminowo regulujemy nasze zobowiązania.

Jak sprawdzić swoją zdolność kredytową? Jeśli staramy się o jakąkolwiek pożyczkę, warto wcześniej sprawdzić swoją historię kredytową w BIK. Czasem bywa, że zapominamy o niezapłaconej racie zobowiązania. Postarajmy się uregulować najpierw wszelkie ewentualne zadłużenia. W innym przypadku otrzymanie środków pieniężnych może być niemożliwe.

Ocena punktowa. Co to jest?

Scoring, czyli inaczej ocena punktowa, to wskaźnik, który został oparty na matematycznej formule. Na jego podstawie oceniana jest wiarygodność kredytowa każdej osoby ubiegającej się o pożyczkę. Jak obliczyć wiarygodność kredytową? Samodzielnie nie jesteśmy w stanie poczynić takich obliczeń. Jeśli jednak spłacaliśmy zobowiązania w terminie i nie zalegamy z żadnymi opłatami – możemy być pewni, że przy weryfikacji otrzymamy wysoką ocenę. Niestety, trudno jednoznacznie określić, ile punktów otrzymamy za poszczególne parametry związane ze spłatą naszych zobowiązań. Są jednak pewne zmienne, które wpływają znacznie na ocenę. Można podzielić je na cztery grupy:

• TERMINOWOŚĆ – spłacanie zobowiązań w terminie podnosi ocenę punktową. Jeśli rzetelnie je spłacamy tj. zgodnie z harmonogramem, wzrasta nasza szansa na poprawę oceny.
• KORZYSTANIE Z PRODUKTÓW FINANSOWYCH – jeśli regularnie korzystamy ze środków na karcie kredytowej oraz innych limitów, wykorzystując je prawie w całości, wtedy takie zachowanie uznawane jest za ryzykowne.
• CZĘSTOTLIWOŚĆ WNIOSKOWANIA O PRODUKTY FINANSOWE – im większa liczba składanych wniosków w ostatnim roku tym niższa ocena.
• DOŚWIADCZENIE – długa historia kredytowa świadczy o doświadczeniu oraz rzetelności. Oczywiście, o ile wszystkie zobowiązania były regularnie spłacane. Jeśli chcemy pokazać nasze spłacone zobowiązania, musimy wyrazić na to zgodę. Warto w ten sposób podnieść sobie ocenę punktową.

Czy można wyczyścić BIK?

Dużo osób zastanawia się, czy informacje z bazy BIK można po prostu usunąć. Odpowiedź brzmi: nie. Informacje przekazywane do Biura Informacji Kredytowej są regulowane przez prawo bankowe.

BIK jest jedynie administratorem danych, dlatego instytucja ta nie może usuwać otrzymywanych informacji. Kiedy składamy wniosek o pożyczkę i wyrażamy zgodę na raportowanie naszego zobowiązania do BIK dane dotyczące pożyczki i jej spłacalności są regularnie wysyłane do BIK. Do końca spłaty wszystkie instytucje finansowej widzą, czy nie dopuszczamy się opóźnień w spłacie. Jeśli spłacimy całą kwotę w terminie, wtedy dana pożyczka staje się niewidoczna dla podmiotów współpracujących z BIK. Możemy te informacje udostępnić poprzez podpisanie zgody

Jeśli natomiast nie spłacaliśmy pożyczki regularnie, wtedy dane takie mogą być przetwarzane bez naszej zgody do 5 lat. Dzieje się tak w przypadku opóźnienia wynoszącego ponad 60 dni.

Jedynie w 3 przypadkach możemy wystąpić o usunięcie danych z BIK:

• kiedy chcemy odwołać zgodę na przetwarzanie danych o spłaconych już zobowiązaniach;
• kiedy minie 5 lat od spłaty problematycznego kredytu lub pożyczki;
• kiedy po weryfikacji zauważymy w raporcie BIK nieprawdziwe lub nieaktualne informacje.

Sposoby na poprawę zdolności kredytowej

Jeśli chcemy poprawić naszą zdolność kredytową, powinniśmy już dziś podjąć stosowne działania. Na co warto zwrócić uwagę?

• MIESIĘCZNE DOCHODY ORAZ FORMA ZATRUDNIENIA – wysokość naszych dochodów oraz to, w jaki sposób jesteśmy zatrudnieni, ma ogromne znaczenie. Umowa o pracę na czas nieokreślony to dla instytucji finansowych pewnego rodzaju zabezpieczenie.
• WYDATKI – wysokość naszych stałych kosztów życia oraz obciążeń finansowych jest bardzo ważna. Im niższe koszty życia, mniejsze wydatki oraz brak zobowiązań, tym wyższa zdolność kredytowa.
• CZAS – to, na ile czasu bierzemy pożyczkę, ma znaczenie. Im dłuższy okres spłaty, tym niższa rata.
• PARTNETRZY I RODZINA – partnerzy, rodzice, dzieci mogą być naszymi współkredytobiorcami.
• RATY – lepiej decydować się na równe comiesięczne raty.
• HISTORIA KREDYTOWA BIK – przed złożeniem wniosku, kontrolujmy naszą historię. W miarę potrzeby będziemy mogli ją poprawić lub udostępnić, jeśli jest nienaganna.

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) 161,58% - aktualne na dzień 28.10.2021. Warunkiem udzielenia pożyczki jest pozytywny wynik oceny zdolności kredytowej konsumenta.

Zobacz także wpisy na temat:
Zdolność kredytowa: czym jest i co ma na nią wpływ >>
Dobra historia kredytowa - jak ją zbudować >>
Budowanie historii kredytowej – kiedy, jak i po co >>