Jak sprawdzić czy ktoś wziął na mnie kredyt lub pożyczkę?

Czy ktoś może zawrzeć umowę kredytu wykorzystując moje dane? 

Oszustwa internetowe dotykają wiele osób, szczególnie z sektora bankowego. Cyberprzestępcy często wyłudzają dane osobowe, np. metodami phisningu. Oszust podszywa się wówczas pod zaufaną osobę lub instytucję i w ten sposób próbuje zdobyć wrażliwe informacje. Zgodnie z raportem InfoDOK Związku Banków Polskich w pierwszym kwartale 2023 roku odnotowano aż 2288 prób wyłudzeń danych osobowych.¹ Obrazem skali problemu jest kwota wyłudzeń, która opiewa na 53,3 mln złotych.
 
Wyłudzenia wynikają głównie z braku ostrożności. Konieczne jest więc chronienie swoich danych osobowych w sieci i natychmiastowe zgłaszanie zaginięcia dokumentu tożsamości. Pod żadnym pozorem nie można udostępniać poufnych danych osobowych niezaufanym instytucjom.

W jaki sposób dochodzi do wyłudzeń kredytów i pożyczek?

Elektroniczne wnioski kredytowe i pożyczkowe zawierają standardowe informacje dotyczące klienta, np. imię, nazwisko, numer PESEL, seria i numer dowodu osobistego oraz miejsce urodzenia. Cyberprzestępcy mogą pozyskać wszystkie te informacje – wystarczy chwila nieuwagi, aby stać się ofiarą wyłudzenia kredytu.

Do takiego zdarzenia może dojść w wyniku podania wrażliwych danych na niezabezpieczonej stronie internetowej. Jeśli więc składasz wniosek przez internet (np. o pożyczkę pozabankową), upewnij się, że witryna należy do pożyczkodawcy.
 
Zaufana strona powinna mieć certyfikat SSL (w postaci kłódki przy linku). Sprawdzona instytucja będzie też dokładnie weryfikować Twoją tożsamość, np. poprzez przelew weryfikacyjny lub kontakt przedstawiciela. Jeśli pożyczkodawca nie próbuje potwierdzić Twoich danych, prawdopodobnie masz do czynienia z oszustwem. 

Jak sprawdzić czy ktoś zawarł umowę o kredyt lub pożyczkę wykorzystując moje dane osobowe? Najważniejsze informacje

Przestępstwa związane z wyłudzeniem danych osobowych i zaciąganiem zobowiązań finansowych zdarzają się bardzo często. Na szczęście w każdej chwili można zweryfikować swoje aktywne zobowiązania bankowe i pozabankowe Jak sprawdzić czy ktoś nie zawarł umowy o kredyt lub pożyczkę wykorzystując moje dane osobowe? W tym celu można wykorzystać popularne rejestry dłużników:
● BIK (Biuro Informacji Kredytowej),
● BIG (Biuro Informacji Gospodarczej),
● KRD (Krajowy Rejestr Dłużników),
● ERIF (Biuro Informacji Gospodarczej).

Rejestry KRD i ERIF można sprawdzać w ramach płatnych raportów lub powiadomień. Raz na pół roku biura muszą udostępnić konsumentom bezpłatną informację o aktualnych zadłużeniach.

Najłatwiejszym sposobem jak sprawdzić, czy ktoś zawarł umowę o kredyt lub pożyczkę wykorzystując moje dane osobowe, jest weryfikacja rejestrów BIK. Można to zrobić w kilku krokach.
1. Zarejestrować nowe konto i zalogować się w serwisie Biura Informacji Kredytowej.
2. Wykupić odpowiedni pakiet, np. roczne wsparcie za 129 złotych.
3. Wygenerować i pobrać raport BIK.

Już na pierwszych stronach raportu BIK można sprawdzić, jakie są nasze aktualne zobowiązania finansowe. Kluczowe są też dane o tym, do jakich instytucji były składane wnioski. To najłatwiejsza metoda na weryfikację czy ktoś nie zaciągnął zobowiązania na nasze dane osobowe.

W ramach wykupionych pakietów BIK można skorzystać nie tylko z 6 raportów rocznie. Dla beneficjentów programu dostępne są także alerty 24/7. Dzięki temu można natychmiastowo otrzymać powiadomienie o próbie wyłudzenia kredytu lub pożyczki na swoje dane osobowe.² 

Próba wyłudzenia kredytu – jak zastrzec swoje dane osobowe?

Zgubiony dowód osobisty to niejedyny powód, który może zwiększać ryzyko wyłudzenia kredytu lub pożyczki. Wystarczy kilka nieostrożnych działań w sieci lub posiadanie tych samych do wielu aplikacji albo zbyt prostych haseł dostępu, np. do aplikacji bankowej. Cyberprzestępcy wykorzystują nawet najdrobniejsze luki w zabezpieczeniach, aby pozyskać dane osób trzecich do wyłudzeń finansowych.

W razie wykrycia problemu np. dzięki alertom BIK, warto wykonać trzy kroki.

1. Zastrzec dane osobowe – przestępca będący w posiadaniu Twoich danych prawdopodobnie kilkukrotnie spróbuje wyłudzić pieniądze od banków lub instytucji pożyczkowych. Jak zastrzec swoje dane osobowe? Można to zrobić, np. w oddziale banku, na infolinii 828 828 828 lub w urzędzie.
2. Złożyć zawiadomienie o popełnionym przestępstwie na komisariacie policji. Warto to zrobić także w sytuacji utraconego dokumentu tożsamości (kradzież lub zaginięcie).
3. Udać się do odpowiedniego urzędu celem wyrobienia nowego kompletu dokumentów.

Najważniejsze dokumenty zawierające kluczowe dane osobowe to: dowód osobisty, prawo jazdy oraz paszport. Czy można wziąć kredyt na prawo jazdy? W wielu instytucjach pożyczkowych tak. 

Wyłudzenia kredytów i pożyczek – jak tego uniknąć?

Jest co najmniej kilka sposobów, które umożliwiają ochronę przed wyłudzeniami finansowymi. Pod żadnym pozorem nie można udostępniać poufnych danych osobowych. Poniżej przedstawiamy kilka zasad bezpieczeństwa, aby uchronić się przed wyłudzeniem danych.

1. Pilnowanie dokumentów osobistych – to podstawa. Wystarczy zadbać o bezpieczny sposób przechowywania dokumentu tożsamości, prawa jazdy i paszportu. Przestępcy kieszonkowi tylko czekają na okazję, aby ukraść kluczowe dokumenty i spróbować wyłudzić pieniądze od banku lub firmy pożyczkowej.
2. Ostrożność w social mediach – co to oznacza? Otóż w dobie rozwoju internetowych technologii komunikacyjnych trzeba bezwzględnie unikać wrzucania zdjęć swoich dokumentów do sieci. Dotyczy to nie tylko swoich dokumentów, ale także tych znalezionych. Wrzucanie zdjęć do internetu z poufnymi danymi osobowymi to proszenie się o kłopoty.
3. Mocne hasła dostępowe – to szczególnie ważne w odniesieniu do aplikacji bankowych i kont w social mediach. Im mocniejsze hasło, tym mniejsze ryzyko, że cyberprzestępcy przeprowadzą udaną akcję wyłudzenia kredytu lub pożyczki.
4. Aktywne alerty BIK – to najskuteczniejszy sposób na ochronę swoich danych osobowych. Dzięki alertom każdy może zareagować odpowiednio szybko i uniknąć późniejszych problemów ze zobowiązaniami zaciągniętymi poprzez wykorzystanie naszych danych osobowych.
5. Korzystanie wyłącznie z zaufanych stron internetowych – dotyczy to zarówno zwykłych portali www, jak i stron banków i instytucji pożyczkowych. Dobrze zabezpieczone formularze kredytowe oraz kilkuetapowa weryfikacja klienta to gwarancja, że nie dojdzie do wyłudzenia środków na dane osób trzecich.

Jeśli doszło do zaciągnięcia zobowiązania przez przestępców i wypłaty środków, należy też skontaktować się z instytucją finansową. Można spróbować wyjaśnić sprawę osobiście lub telefonicznie. To przydatny krok w celu szybszego wyjaśnienia popełnionego przestępstwa.

Odkryj też wskazówki dotyczące bezpieczeństwa w sieci: Jak płacić kartą przez Internet? 

Jak sprawdzić czy nikt nie zawarł umowy kredytu wykorzystując moje dane osobowe? Podsumowanie

Unikanie kradzieży danych osobowych i wyłudzeń kredytów/pożyczek wymaga wyłącznie ostrożności. Zdrowy rozsądek podpowiada, że udostępnianie swoich poufnych danych w sieci jest błędem. Nawet prawidłowa utylizacja starych dokumentów ma znaczenia. Wyrzucanie do kosza umów i dokumentów urzędowych w całości zwiększa ryzyko wyłudzeń.

Niestety ryzyko wyłudzenia kredytu lub pożyczki w Polsce jest ogromne. Statystyki z roku na rok są coraz bardziej niepokojące. Nowoczesne zabezpieczenia pożyczkodawców i kredytodawców nie są w stanie zatrzymać wszystkich ataków cyberprzestępców. Profilaktyczne działania związane z bezpieczeństwem danych osobowych są najważniejsze. 

W razie wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości w swojej historii kredytowej warto podjąć odpowiednie kroki. Pierwszym sygnałem informującym o popełnieniu przestępstwa może być monit o spłacie kredytu, który został zaciągnięty przez osoby trzecie. W awaryjnych sytuacjach trzeba działać natychmiastowo.

Bibliografia:
1. https://zbp.pl/getmedia/1fbda856-d5b6-42db-b967-56521e0e56ca/infodok123
2. https://www.bik.pl/klienci-indywidualni/alerty-bik