Dowód osobisty – czym jest i jak wyrobić?

Co to jest dowód osobisty?

Dowód osobisty jest dokumentem, który potwierdza tożsamość obywatela polski. Musi go mieć każdy dorosły w naszym kraju. Dowód osobisty stanowi też potwierdzenie obywatelstwa polskiego i umożliwia wyjazd za granicę bez paszportu m.in. do krajów strefy Schengen.

Wszystkie dowody osobiste wydawane po 4 marca 2019 roku stanowią e-dowody. Taki dokument pozwala m.in. zalogować się do portali administracji publicznej czy elektronicznie podpisać dokumenty podpisem osobistym. Dodatkowo od każdego wnioskodawcy, który ukończył 12 lat, pobiera się odciski palców i podpis.

Wzór odcisków palców jest przechowywany w Rejestrze Dowodów Osobistych w celu wydania dokumentu. Po odbiorze dowodu osobistego albo upływie 90 dni od jego wystawienia odciski są automatycznie usuwane z bazy.

Jakie dane zawiera dowód osobisty?

Dowód osobisty zawiera szereg danych, które są kluczowe pod kątem ustalenia tożsamości. Dokument ma dwie strony.

E-dowód – czyli dowód wydany po 7 listopada 2021 roku – zawiera:

• imię albo imiona i nazwisko,
• nazwisko rodowe,
• imiona rodziców,
• datę i miejsce urodzenia,
• płeć,
• zdjęcie,
• podpis,
• numer PESEL,
• obywatelstwo.

W dowodzie osobistym znajdują się też informacje na temat dokumentu:

• seria i numer,
• data wydania,
• data ważności,
• organ wydający,
• zapisany na awersie i rewersie jako kod kreskowy numer CAN.

Dowód osobisty ma dodatkowo liczne zabezpieczenia przed fałszowaniem. Prezentuje je ilustracja.

Elementy zabezpieczeń widoczne w świetle widzialnym to:

1. 1. Hologram transparentny
2. 2. Farba optycznie zmienna – element graficzny przedstawiający znak biometrii
3. 3. MLI
4. 4. Mikrotesty pozytywowe
5. 5. Mikrotesty pozytywowe o zmiennej wysokości liter
6. 6. Linie giloszowe widoczne w VIS
7. 7. Przejście kolorystyczne A-B-A
8. 8. Tłoczenie – oznaczenie dla osób niewidomych
9. 9. Tłoczenie – konturowe litery RP
10. 10. Tłoczenie – linie giloszowe oraz mikrotesty
11. 11. Grawerowanie wypukłe
12. 12. Kod naniesiony w Technice TLE
13. 13. Mikrotesty pozytywowe oraz negatywne o zmiennej wysokości liter
14. 14. Przejście kolorystyczne A-B-A

Jak wyrobić dowód osobisty?

Wyrobienie dowodu osobistego wymaga złożenia wniosku w dowolnym urzędzie gminy. Zgodnie z przepisami wyboru placówki dokonujesz niezależnie od miejsca zameldowania. Alternatywną opcją jest ścieżka online.

Problem z wyrobieniem dowodu osobistego pojawia się, jeśli przebywasz za granicą. Wniosku o wydanie dowodu osobistego nie można złożyć za pośrednictwem konsula. W czasie pobytu poza Polską masz prawo ubiegać się jedynie o wydanie paszportu. Wniosek o dowód osobisty złożysz po powrocie do kraju.

Wniosek o dowód osobisty

Wniosek o wydanie dowodu osobistego możesz złożyć przez internet albo osobiście w urzędzie.

W przypadku wyboru formy elektronicznej wniosek o wydanie dowodu trzeba uzupełnić później o odciski palców oraz wzór podpisu. Dane urzędnik pobierze w czasie wizyty. Musisz odwiedzić instytucję w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku. Gdy się spóźnisz, pismo pozostanie bez rozpoznania. Aby złożyć wniosek o dowód osobisty online, potrzebujesz profilu zaufanego albo musisz posługiwać się certyfikatem kwalifikowanym podpisu elektronicznego.

Jeśli zdecydujesz się złożyć wniosek o dowód osobiście w urzędzie, na miejscu znajdziesz niezbędny druk. W razie wątpliwości przy wypełnianiu dokumentów możesz liczyć na pomoc urzędnika.

W szczególnych przypadkach istnieje możliwość złożenia wniosku poza urzędem, w miejscu pobytu. Chodzi o sytuację, gdy osoba ubiegająca się o dowód osobisty ze względu na niepełnosprawność, chorobę albo niedającą się pokonać przeszkodę nie może się stawić w urzędzie osobiście. W tym celu należy się skontaktować bezpośrednio z organem gminy.

Co jest potrzebne do dowodu?

Aby złożyć wniosek o dowód osobisty, musisz przygotować odpowiednie załączniki.

Podstawa to kolorowe zdjęcie wykonane na papierze fotograficznym o wymiarach 35 x 45 milimetrów. Zadbaj o to, aby spełnić wymagania formalne, ponieważ w razie nieprawidłowości urzędnik może poprosić Cię o uzupełnienie wniosku.

Do urzędu zabierz ze sobą ważny dowód osobisty lub paszport. Jeśli nie masz takiego dokumentu, weź inny dokument ze zdjęciem (np. prawo jazdy).

W przypadku osób, które otrzymały obywatelstwo polskie, do wniosku o wydanie dowodu trzeba dołączyć dokument podróży albo inny dokument stwierdzający tożsamość.

Ile zdjęć do dowodu osobistego?

Do złożenia wniosku o wydanie dowodu osobistego wystarczy jedno zdjęcie. Kluczowe, aby fotografia została wykonana zgodnie z wymogami formalnymi.

Jakie są wymagania odnośnie do zdjęć?

Zdjęcie do dowodu osobistego powinno być aktualne, tzn. wykonane maksymalnie w ciągu 6 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku. Musi przedstawiać całą głowę oraz górną część barków. Twarz ma zajmować 70-80 procent zdjęcia.

Wnioskodawca na zdjęciu powinien mieć neutralny wyraz twarzy i zamknięte usta. Na fotografii nie możesz mieć żadnych rzeczy, które utrudnią rozpoznanie. Jeżeli dana osoba nosi ciemne okulary albo nakrycie głowy, musi dodatkowo przedstawić zaświadczenie, które to uzasadnia.

Na zdjęciu teoretycznie możesz mieć zarost, brodę, wąsy czy nosić biżuterię. Warunkiem jest jednak, aby nie utrudniało to rozpoznania. Dla pewności urzędy doradzają, żeby na potrzeby fotografii do dowodu osobistego z nich zrezygnować.

Ile kosztuje wyrobienie dowodu osobistego?

Wniosek o wydanie dowodu osobistego nie podlega opłacie. W praktyce jedynym kosztem, jaki ponosi wnioskodawca, jest więc ten związany z wykonaniem zdjęć. Cena takiej usługi u fotografa oscyluje obecnie w okolicach od około 25 do 45 złotych.

Ile trwa wyrobienie dowodu osobistego?

Po uzupełnieniu wniosku o wydanie dowodu osobistego online musisz w ciągu 30 dni odwiedzić urząd w celu złożenia odcisków palców i podpisu. Jeśli składasz wniosek osobiście, zrobisz to podczas jednej wizyty.

Po potwierdzeniu złożenia wniosku na wydanie nowego dowodu osobistego będziesz czekać do 30 dni. Zazwyczaj dokument jest jednak gotowy szybciej. W szczególnych przypadkach termin może się wydłużyć. O takiej sytuacji powinien poinformować urzędnik.

Chcesz sprawdzić, czy dokument jest gotowy do odbioru? Możesz to zrobić przez internet za pośrednictwem strony moj.gov.pl.

Pamiętaj, że gotowy dowód musisz odebrać osobiście. W szczególności nie ma możliwości odbioru dokumentu przez pełnomocnika. Jedyny wyjątek dotyczy osób nieposiadających zdolności do czynności prawnych oraz posiadających ograniczoną zdolność do czynności prawnych. W takiej sytuacji dokument może odebrać rodzic lub opiekun prawny.

Jak złożyć wniosek o dowód dla dziecka?

Wniosek o dowód osobisty dziecka – podobnie jak w przypadku dorosłych – można złożyć w urzędzie albo przez internet. Jeśli małoletni ukończył 12 lat, urzędnik pobierze odciski palców i wzór podpisu. Przy wniosku o wydanie dowodu osobistego online na stawienie się z dzieckiem w placówce masz 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Wniosek o dowód osobisty dziecka może złożyć jeden z rodziców, opiekun albo kurator. Ci ostatni muszą przedstawić dokument, który potwierdza ich status. Do pisma dołączasz też kolorowe zdjęcie w formie elektronicznej.

Pamiętaj, że dzieci w wieku poniżej 18 lat nie muszą mieć dowodu osobistego. Taki dokument jest potrzebny, jeśli chcesz wyjechać z małoletnim za granicę do jednego z krajów strefy Schengen lub innych państw, które pozwalają przekraczać granicę na podstawie dowodu osobistego.

Ile trwa wyrobienie dowodu dla dziecka?

Czas wyrobienia dowodu osobistego dziecka jest analogiczny jak w przypadku dorosłych. Na wydanie dokumentu będziesz czekać do 30 dni, ale najczęściej w praktyce termin będzie krótszy.

Dowód osobisty dziecka musi być odebrany w tym samym urzędzie, w którym został złożony wniosek. Przy odbiorze musisz okazać swój dowód osobisty albo ważny paszport. Weź też ze sobą dotychczasowy dowód osobisty dziecka.

Przy odbiorze dowodu osobistego dla dziecka małoletni powinien być obecny. Rodzic ma prawo samodzielnie odebrać dokument jedynie w sytuacji, gdy dziecko nie ukończyło 5 roku życia albo jest w wieku od 5 do 12 lat, ale było obecne w urzędzie podczas składania wniosku.

Kto może zablokować dowód osobisty?

Jeśli nie możesz znaleźć swojego e-dowodu, masz prawo zablokować dokument na 14 dni kalendarzowych. Dzięki temu, nawet gdy Twój dowód osobisty dostanie się w niepowołane ręce, nikt nie będzie mógł go używać. Gdy znajdziesz dokument, możesz szybko cofnąć zawieszenie. Jeżeli nie zrobisz tego w ciągu dwóch tygodni, dowód zostanie unieważniony. Nie zapomnij też, że nie zawiesisz dowodu osobistego, który został wydany przed 4 marca 2019 roku.

Utrata lub uszkodzenie dowodu

W sytuacji, gdy wiesz, że nie odzyskasz swojego dokumentu albo gdy ten został uszkodzony, możesz zgłosić to bezpośrednio w urzędzie gminy albo online. W ten sposób Twój dowód zostanie unieważniony. W tym przypadku nie obowiązuje ograniczenie co do daty wydania.

Kradzież dowodu

Kradzież dowodu osobistego najlepiej od razu zgłosić na policję. Dzięki temu nie musisz dodatkowo informować o sytuacji urzędu gminy. Twój dowód zostanie automatycznie unieważniony.

Dokumentyzastrzezone.pl

O utracie dowodu osobistego poprzez kradzież albo zgubienie poinformuj też osobiście dowolny bank, nawet jeżeli nie korzystasz z rachunku bankowego. W ten sposób uchronisz się przed oszustami. Takie działanie jest możliwe za pośrednictwem systemu Dokumenty Zastrzeżone. Na stronie internetowej dokumentyzastrzezone.pl znajdziesz pełną listę placówek, które są jego członkami. Jakie korzyści płyną z wykorzystania systemu? Wystarczy, że zgłosisz utratę dokumentu w jednym banku, a informacje na ten temat zostaną automatycznie przekazane do wszystkich pozostałych użytkowników systemu Dokumenty Zastrzeżone. Część banków w stosunku do swoich klientów umożliwia też telefoniczne zastrzeżenie dowodu.

Utrata lub uszkodzenie dowodu dziecka

Podobne działania należy podjąć w przypadku utraty bądź uszkodzenia dowodu osobistego dziecka lub osoby, której jesteś pełnomocnikiem. W takiej sytuacji zadbaj o jak najszybsze zgłoszenie zdarzenia w urzędzie gminy albo przez internet. W przypadku kradzieży udaj się na policję. W odniesieniu do dowodu osobistego dziecka masz też możliwość zawieszenia dowodu na 14 dni.

Dowód osobisty to podstawowy dokument tożsamości każdego obywatela Polski. Jego wyrobienie nie jest szczególnie skomplikowane i nie wiąże się z kosztami. Trzeba jednak dbać o to, aby dokument był ważny. Jeśli dojdzie do uszkodzenia albo utraty dowodu, nie warto czekać – dla bezpieczeństwa od razu poinformuj o tym właściwe organy.