Co powinna zawierać umowa o pożyczkę?

Jakie elementy musi obejmować umowa pożyczki?

Każda umowa pożyczki powinna zawierać podstawowe elementy dotyczące zarówno stron umowy, jak i przedmiotu zobowiązania. Zgodnie z Kodeksem cywilnym umowa pożyczki zawarta z osobą fizyczną może być zawarta w formie ustnej, jeśli kwota zobowiązania nie przekracza 1000 zł. Pożyczki na wyższą kwotę muszą odznaczać się formą dokumentową, a umowy zawarte z przedsiębiorcami (np. firmami pożyczkowymi) - formą pisemną.

W dokumencie muszą się znaleźć przede wszystkim:

• data i miejsce zawarcia umowy – przy czym najważniejsza jest dokładna data wraz z podaniem dnia;
• strony umowy – wraz z podaniem danych personalnych i numerów ewidencyjnych;
• przedmiot umowy – rodzaj i wysokość pożyczki;
• czas trwania umowy pożyczki – czyli kiedy zostaną wypłacone środki, a także kiedy zaczyna się i kończy spłata pożyczki;
• koszty pożyczki – całkowite koszty pożyczki, zarówno odsetkowe, jak i pozaodsetkowe;
• warunki zwrotu pożyczki – wskazanie liczby rat, waluty spłaty oraz wiążących terminów, a także – jeśli pożyczkobiorca ma samodzielnie spłacać raty – numer rachunku bankowego do spłaty;
• skutki braku płatności – np. dodatkowe opłaty za przekroczenie terminu spłaty.

W przypadku kredytu konsumenckiego zaciąganego w instytucji pożyczkowej w umowie muszą się znaleźć dodatkowo postanowienia takie jak m.in.:

• warunki odstąpienia od umowy – termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy;
• stopa oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy;
• rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia;
• zasady i terminy spłaty kredytu, w szczególności kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy;
• możliwość wcześniejszej spłaty pożyczki – prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedura spłaty kredytu przed terminem;
• informację o możliwości korzystania z pozasądowego rozstrzygania sporów – w tym o zasadach dostępu do tej procedury, jeżeli takie prawo przysługuje konsumentowi;
• wskazanie organu nadzoru właściwego w sprawach ochrony konsumentów.

Jakie są strony umowy pożyczki?

Podstawowy element umowy pożyczki to określenie jej stron. W przypadku umowy pożyczki to pożyczkodawca (czyli udzielający pożyczki, np. firma pożyczkowa) i pożyczkobiorca (osoba potrzebująca dodatkowych środków).

W treści dokumentu należy też jasno wskazać dane stron umowy. W przypadku pożyczkobiorcy to przede wszystkim imię, nazwisko, PESEL i numer dowodu osobistego, a w przypadku pożyczkodawcy będącego przedsiębiorcą – nazwa, adres i numer NIP, KRS oraz REGON.

Opis przedmiotu umowy pożyczki

W umowie pożyczki należy jak najdokładniej opisać jej przedmiot. W przypadku środków pieniężnych to przede wszystkim kwota udostępnionych środków oraz czas, przez który pożyczkobiorca może nimi dysponować.

Warunki pożyczki

Ważne, aby w umowie szczegółowo opisać warunki pożyczki. Trzeba pamiętać w szczególności o dokładnym określeniu czasu trwania umowy, w tym terminu zwrotu pożyczki, podaniu całkowitego kosztu pożyczki, czyli wszelkich kosztów zobowiązania wraz z opłatami dodatkowymi oraz terminu i sposobu zwrotu pożyczonych środków.

Możliwość wcześniejszej spłaty pożyczki

Pamiętaj, że w przypadku kredytu konsumenckiego zaciąganego w firmie pożyczkowej masz prawo do jego wcześniejszej spłaty w całości albo w części. W ten sposób obniżą się koszty zobowiązania. W umowie pożyczki zawieranej z firmą pożyczkową powinna się znaleźć informacja na ten temat.

Co można dodatkowo zawrzeć w umowie pożyczki?

Opisane elementy to podstawowe, obowiązkowe elementy umowy pożyczki. Dzięki takim klauzulom w umowie zostaną sprecyzowane takie aspekty jak strony zobowiązania, zakres pożyczki oraz jej warunki.

W umowie można dodatkowo zawrzeć inne, istotne dla konkretnego zobowiązania zapisy. Ich kształt różni się w zależności od rodzaju finansowania, jednak jako przykład fakultatywnych elementów umowy pożyczki można wskazać np.:

• sposób zabezpieczenia pożyczki;
• możliwość wypowiedzenia umowy.

Zabezpieczenie pożyczki

Często spotykany w umowach pożyczki element fakultatywny to postanowienie dotyczące zabezpieczenia pożyczki. Jeśli strony zdecydują się na jego wprowadzenie do umowy, ściąganie należności w razie zaprzestania spłaty zobowiązania będzie łatwiejsze. Jako przykład zabezpieczenia pożyczki można wskazać np. zastaw, poręczenie czy weksel.

Wypowiedzenie umowy

Co do zasady nie da się wypowiedzieć umowy pożyczki zawartej na czas określony, w której został wskazany termin spłaty. Zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą jednak wprowadzić fakultatywnie tego typu postanowienia do swojej umowy.

Klauzule niedozwolone w umowie pożyczki

Obok obowiązkowych i dodatkowych elementów umowy pożyczki warto wspomnieć również o postanowieniach niedozwolonych, które nie mają prawa się znaleźć w umowie. Takie klauzule to postanowienia wzorów umownych opracowywanych przez pożyczkodawców, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z prawem i dobrymi obyczajami.

Przykładowy katalog takich zapisów można znaleźć w art. 385³ Kodeksu cywilnego. Ponadto Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi ich rejestr. Wszystko dlatego, że konsument może się zwrócić o stwierdzenie abuzywności postanowienia do sądu.

Wzór umowy pożyczki prywatnej

W przypadku zaciągania pożyczki w firmie pożyczkowej nie musisz martwić się o sporządzenie umowy. Pamiętaj jednak, aby za każdym razem dokładnie się z nią zapoznać.

Jeśli zawierasz umowę pożyczki prywatnej, zadbaj o odpowiednie sporządzenie dokumentu.

Przykładowy wzór umowy pożyczki pomiędzy osobami fizycznymi znajdziesz poniżej.

Zawarta w dniu .……….................... (data)………... w ..…………..... (miejscowość) …….…….... pomiędzy:
………………………………………(dane Pożyczkodawcy)………….…………….…….
a
…………………………………….…(dane Pożyczkobiorcy) ……………………….…….

Pożyczkodawca udziela Pożyczkobiorcy pożyczki pieniężnej w wysokości ………… złotych.

Pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić pożyczone środki w terminie ………….... na warunkach ………………..……..….

W związku z udzieleniem pożyczki Pożyczkobiorca jest zobowiązany zapłacić na rzecz Pożyczkodawcy odsetki w wysokości …………….... za okres ………………………..

W razie opóźnienia w zwrocie pożyczki Pożyczkobiorca jest zobowiązany do zapłaty odsetek za opóźnienie w wysokości ……………..... w skali roku.

Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

Pożyczkodawca .................................................. Pożyczkobiorca.............................................

W umowie pożyczki muszą się znaleźć określone postanowienia. Dodatkowo – na zasadzie swobody umów – strony mają prawo wprowadzić do niej również inne postanowienia. Takie klauzule nie mogą jednak naruszać praw konsumenta. Jeśli przed Tobą podpisanie umowy pożyczki, pamiętaj, aby szczegółowo zapoznać się z jej treścią i upewnić, że wyrażasz zgodę na wszystkie warunki finansowania.